Mesafeli Sözleşmelerin nasıl kurulacağı konusunda yapılan tartışmaları değerlendiren Tüketiciyi Destekleme Derneği Genel Merkez Onur Kurulu Başkanı Av. Pınar TURHANOĞLU GÜCÜYENER "Satıcı/sağlayıcı telefonda bizi gerektiği şekilde bilgilendirdikten sonra ;evet onaylıyorum,sözleşmeye kabul ediyorum vb. cevapları aldığında sözleşme kurulmuş olur" dedi
Genel Merkez Onur Kurulu Başkanı Av.Pınar TURHANOĞLU GÜCÜYENER konuyla ilgili olarak şu açıklamayı yapmıştır:
Sözleşme bir hukuki işlemdir. Genel hukuk kurallarına göre Sözleşmenin kurulması için öneri ile kabulün birleşmesi lazımdır. Tarafların esaslı unsurlarda anlaşması sözleşmenin kurulması için gerekli ve yeterlidir. Öneriyi yapan kabul beyanını yapıldığı anda öğreniyorsa, sözleşme kabul beyanının yapıldığı anda kurulmuş olur ve hükümleri de o anda yürürlüğe girer.
Mesafeli satış sözleşmelerinde de genel hükümlerin yansımasını görürüz. Bu nedenle gazetelerdeki açıklamalarda belirtildiği gibi “evet demek yok hükmündedir” demek. Büyük bir yanlışa davetiye çıkartmaktır. Tüketicileri yanıltmaktır.
Mesafeli Satış Sözleşmeleri Yönetmeliği’ne göre mesafeli sözleşme: “Satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dahil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeleri ifade eder.”
Sesli iletişim aracı yani telefon da bir uzaktan iletişim aracıdır. Ve telefon aracılığı ile de sözleşme kurulur. Sesli iletişim yolu ile mesafeli satış sözleşmesinde sözleşme tüketici evet dediği anda kurulur.
Bu nedenle “evet”imiz kıymetlidir. Sözleşmenin geçerli olarak kurulabilmesi için yönetmelik tüketicinin belli konularda bilgilendirilmesi gerekir. “Yönetmelik de açıkça Mesafeli sözleşmenin sesli iletişim yoluyla kurulması halinde, satıcı veya sağlayıcı 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (d), (g) ve (h) bentlerinde yer alan hususlarda, tüketiciyi sipariş vermeden hemen önce açık ve anlaşılır bir şekilde söz konusu ortamda bilgilendirmek ve 5 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan bilgilerin tamamını en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar yazılı olarak göndermek zorundadır.” Denilmektedir.
Fakat bu sözleşmenin kurulma anını değiştirmeyeceği gibi siz tüketiciye “evet demek yok hükmündedir.” Derseniz. Tüketici bu bilgilendirme yapıldığında dahi “evet” demenin kendisini yükümlülük altına sokmayacağını düşünür.
İlgili yönetmeliğin, atlandığı iddia edilen yönetmeliğin Ön bilgilendirmeye ilişkin diğer yükümlülükler başlıklı 8. Maddesi – (1) “Satıcı veya sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek zorundadır. Aksi halde tüketici siparişi ile bağlı değildir.” Denilmektedir.
Bu şu demektir. Tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirildiğinde tüketici siparişi ile bağlı olur. Cayma hakkının da istisnaları olduğu yani cayma hakkının da her durumda kullanılabilir olmadığını düşündüğümüzde “evet” derken dikkatli olmamız gerektiği bir kez daha anlaşılır.
Satıcı telefonda bizi gerektiği şekilde bilgilendirdiğinde ve karşılık olarak bizden “evet onaylıyorum”. “Evet sipariş veriyorum” cevabını aldığında sözleşme kurulmuş olur. Cayma hakkımızın olup olmadığı ve benzeri ise farklı hukuki konulardır. Cayma hakkının “evet demek yok hükmündedir.” gibi bir yorumu olamaz. Zira 14 günlük süre geçtikten sonra cayma hakkımız da yoktur.
Mesafeli sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğunu ispat satıcıdadır. Bu şu demektir. Ses kaydımızı saklamış olması gerekir. Bunun da evet demek yok hükmündedir.” gibi bir yorumu olamaz Nasılsa satıcı ses kaydımızı saklamaz gerektiğinde de bulamaz diye mi düşünerek “evet demek yok hükmündedir” diyeceğiz?
Mevcut durumda evet demenin yok hükmünde olduğunu iddia etmenin izahı mümkün değildir. Bu ancak tüketiciyi yanıltmak olur.
Av.Pınar TURHANOĞLU GÜCÜYENER
Genel Merkez Onur Kurulu Başkanı