Bal satışlarında müşteri yanıltan uygulamaları değerlendiren Tüketiciyi Destekleme Derneği Araştırma Komisyonu başkanı Mehmet Rıfat BOZKURT” Ballar ’da C13 analizi piyasa sunulmadan önce yapılmalı; analiz sonucu etiketin üzerinde yer almalıdır” dedi.
Araştırma Komisyonu Başkanı Prof.Dr. Mehmet Rıfat BOZKURT konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:
Bal Sektörü'nde tüketiciler çeşitli şekilde kandırılmaktadır. En başta çok ucuza satılan yapma ballar sayılabilir. Sakkaroz’un az ve çok inversiyonu ile,nişastaşekeri (şurubu) katarak veya katmaksızın yapay olarak kokulandırılan ve boyanan sahte ballar üretilebilmektedir.Arı'ları şeker ve nişasta şurubu ile besleyerek kalitesiz bal üretimi yapılmaktadır.Bu tür balların tüketici tarafından tanınması olanaksızdır.Ancak C13 analizi yapılarak tanımlanabilirler.
Kekik ve ıhlamur gibi aromalı balların sahteleri de yapılmaktadır. Daha ucuz olan süzme çam bal'ına kekik veya ıhlamur çiçekleri katılıp bir müddet bekletilip, çiçek kalıntıları süzülerek daha yüksek fiyatla satılmaktadır. Bu gibi aromalı bal kullanmak isteyenler petekli balları tercih etmelidirler.
Bazı tanınmış bal üreticileri, sağlık açısından farklı bir önemi olmasa da, tüketicinin bilinçaltında yatan kalsiyum ve fosfor'un çocukların kemik yapısında etkin maddeler olduğu ön yargısından yararlanarak ballarını satmak maksadıyla, hiçbir kanıtlayıcı analiz değeri vermeden ballarının diğer ballardan kalsiyum ve fosfor'ca daha zengin olduğunu belirterek reklam yapmakta ve tüketicileri kandırmaktadırlar. Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği'ne göre bal'da suda çözünmez madde miktarı kilogramda maksimum bir gramı geçemez. Bunun anlamı bir kilogram bal tüketilirse en fazla bir gram kalsiyum-fosfor alınabilineceğidir ki günde en çok iki tatlı kaşığından fazla bal tüketilmemesi önerilmektedir. Kalsiyum ve fosforca zengin demenin sağlık açısından bir değeri yoktur.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı; FAO değerlerini dikkate alarak Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği’nde ağır metal kalıntı oranlarına yer vermelidir.
Bal'ların üretildikleri bölgelerin koşullarına uygun olarak ağır metalleri de içerebileceği bilinen bir gerçektir.
Ballarda özellikle veteriner ilaç kalıntıları istenmeyen maddelerin başında gelir. Tüketicilerin aldanmaması, kaliteli bal yiyebilmesi için en azından; diazdaz,prolin C13 ve veteriner ilaç kalıntı analizleri yapılarak etiket üzerine yazılmalıdır.
Prof. Dr. Mehmet Rıfat BOZKURT
Araştırma Komisyonu Başkanı