Kemal Ertuğrul Öztürk Milat -
18.08.2015 00:00-keozturk2@gmail.comElektronik iletişim araçlarıyla yapılan her türlü ticari iletişimde uyulması gereken hususlar, 6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanan yönetmelikte yer almaktadır. Yönetmelik gereğince, alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderdiği ticari elektronik iletiler için önceden onay alınır. Onay, yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim aracıyla alınabilir ve reddetme hakkı kullanılıncaya kadar geçerlidir. Alıcı istediğinde hiçbir gerekçe göstermeksizin ticari elektronik ileti almayı reddedebilir. Ticari elektronik ileti hangi iletişim kanalıyla gönderildiyse ret bildirimi de kolay ve ücretsiz bir şekilde olmak üzere aynı iletişim kanalıyla sağlanır. Hizmet sağlayıcı, alıcının ticari elektronik iletiyi almayı reddettiğine ilişkin talebinin kendisine ulaşmasını müteakip, üç iş günü içinde alıcıya ticari elektronik ileti göndermeyi durdurur.
Konuyla ilgili şikâyetler, elektronik ortamda e-Devlet kapısı veya Bakanlığın internet sitesi üzerinden veyahut yazılı olarak şikâyetçinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki il müdürlüğüne yapılır. Sesli arama, elektronik posta veya kısa mesaj yoluyla gönderilmiş ticari elektronik iletilere ilişkin şikâyet, üç ay içinde yapılmalıdır. Başvurularda şikâyetçinin adı ve soyadı, T.C. kimlik numarası, imzası, ikametgâh adresi, telefon numarası, abonesi olduğu GSM operatörünün adı, iletiyi gönderenin numarası, bu numaranın bulunmaması halinde marka ve işletme adı gibi alfa numerik bilgisi, iletinin gönderilme tarihi, saati ve içeriğinin tamamı ile varsa iletinin görsel bir örneği başvuruya eklenir.
Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce, ticari elektronik ileti gönderilmesi için alıcının açık irade beyanıyla alınan onaylar geçerlidir. Ayrıca hizmet sağlayıcı ve alıcı arasında doğrudan mal veya hizmet teminine yönelik işlemler sırasında, alıcının elektronik iletişim adresini vermesi ile oluşturulan veri tabanlarının onaylı olduğu kabul edilir. Onay; acente, bayi için verilmiş ise sözleşmenin diğer tarafı için de verilmiş kabul edilir. Onay verdiği kabul edilen alıcıya, reddetme hakkı da tanınarak gönderilen ilk ticari elektronik iletide, gönderene ait veri tabanında kayıtlı olduğuna dair bilgiye yer verilir. Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde ve bir defaya mahsus olmak üzere, adına ticari elektronik ileti gönderilenler tarafından onay alınması amacıyla alıcılara ticari elektronik ileti gönderilebilir. Bu iletide, genel onayın kim tarafından alındığı bilgisine de yer verilir. Onay talebine sessiz kalınması durumunda talep reddedilmiş sayılır.
Bakanlık, hizmet sağlayıcının yönetmelik kapsamında gerçekleştirdiği faaliyet ve işlemleri denetlemeye yetkilidir. Yönetmeliğe aykırı hareket edenlere, Kanunun 12. maddesi uyarınca uygulanacak idari para cezalarını vermeye, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının sicile kayıtlı merkezinin bulunduğu yerdeki il müdürü yetkilidir. Verilen idari para cezaları, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.
Devlet sanal soyguna seyirci kalmamalıdır. Mademki gönderilen her tweet, her mesaj veya her sms takip edilebiliyor. O halde binlerce tüketiciye gönderilen aynı metin bir filtre uygulaması ile tespit edilerek işlem yapılmalı veya onay alınmamış iletiler hakkında hukuki işlem yapılarak, haksız uygulamaların devam etmesi engellenmelidir. Tüketicilerin şikâyeti olmadan da elektronik tacizlerin önlenmesi, kanuna aykırı uygulamaların düzeltilmesi devletin öncelik verdiği bir husus olmalıdır. Zaten devlet teşkilatı her alanda kendiliğinden, kanunlara uygun işleyişi denetlemek göreviyle birlikte, ilave şikâyetlerle ilgili gerekli takibatı yapma imkân ve kabiliyetine sahiptir. Konuyla ilgili birimleri ve görevlileri vardır. Hukuki düzenlemeler de, tüketicilere şikâyet hakkı vermezden önce, uygulamaların hangi birimlerce nasıl yapılacağını ortaya koymaktadır. Bu yüzden, yanlış yapanlardan ziyade, yapılan yanlışlıklara göz yuman yetkililerin sorumlulukları bize göre daha fazladır. Zira bataklığı kurutmayıp milyonlarca sinekle uğraşmak neyse, şikâyet konusunu ortadan kaldırmayıp milyonlarca şikâyetle uğraşmak da odur.
Tüketicileri internet dolandırıcılarına karşı kanuni sorumluluğu bulunan Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü ile BTK ve benzeri yetkili kurumlar harekete geçmelidir. Görünen o ki, sağlıklı işlemeyen bir sistem var. Şikâyetlerin sonuçları çok uzun bir sürede alındığı ve beklenen adalet beklenilen sürede gerçekleşmediği için, caydırıcı ve güven artırıcı olmamaktadır. Bu süre içinde de diğer tüketicilerin hayali ürün ve hizmetlerle mağdur edilmeleri sürecektir. Hoşnutsuzluğun artarak devam ettiği bir kısır döngüye yol açılacağı için, toplumsal tesirleri de maalesef hedeflenen seviyelere ulaşmayacaktır.
Hayali ürün ve hizmetlere abone edilerek mağdur edilen tüketicilerin yaptığı şikâyetlere uzun bir süre sonra cevap verilmesinin pratik bir değeri yoktur. Sonuç olarak; konuyla ilgili kurumlardan öncelikle BTK ve Bakanlığın bu sisteme artık “Dur!” deme zamanı gelmiştir. İletişim kurallarına uymayanların resmi makamlarca takip edilebilmesi için; elektronik toplu ileti ve mesajlara filtre uygulanması zarureti dahil, mevcut uygulamalar dikkate alınarak acilen çözümler üretilmeli, şikâyet başvuruları kolaylaştırılmalı ve daha kısa sürede sonuçlandırılması için tedbirler alınmalıdır.18.08.2015
SÖZ İZİ: Durma! Hele bir ata bin, elbet sana da meydan bulunur. K.E.Ö
